Online zelfevaluatie-instrument waarmee schoolteams eenvoudig en snel hun visie op en aanpak van problemen met (leren) lezen kunnen vaststellen met het oog op verbeteracties.
Doel en opzet van de Blauwdruk
De Blauwdruk Duurzame Aanpak Leesproblemen en Laaggeletterdheid (BD) is een instrument waarmee schoolteams eenvoudig en snel hun visie op en aanpak van problemen met lezen kunnen vaststellen als startpunt voor verbeteracties. De Blauwdruk bevat 50 stellingen die visies en schoolsituaties beschrijven. Elke stelling vraagt om een beoordeling. Het invullen duurt 10-12 minuten. De Blauwdruk kan via digitale instrumenten voor het taalonderwijs worden ingevuld en levert een overzichtelijke rapportage op (Blauwdruk: Praktijkvoorbeeld).
Wat biedt de Blauwdruk?
De gegevens uit de Blauwdruk bieden de mogelijkheid om:
- in het schoolteam het gesprek op gang te brengen over de kwaliteit van de aanpak van leesproblemen en wat nodig is om die te verbeteren;
- het schoolteam te helpen met visie- en beleidsontwikkeling op het gebied van de aanpak van leesproblemen en laaggeletterdheid;
- periodiek de ontwikkelingen van een (meerjarig) verbetertraject in kaart te brengen.
Bovenschools is de Blauwdruk in te zetten door besturen of SWV’en die scholen willen stimuleren om de stand van zaken te bepalen met het oog op verbetering.
Werkwijze
Alle leden van het schoolteam vullen de Blauwdruk, onder verantwoordelijkheid van de schoolleider, individueel online in: schoolleider(s), ib’er(s), coördinator(en), leerkrachten, klassenassistenten en andere professionals die deel uitmaken van het team. Daarna worden de resultaten in de vorm van een overzichtelijke rapportage (zie Blauwdruk: Praktijkvoorbeeld) in teamverband besproken teneinde overeenstemming te bereiken over de beginsituatie en knelpunten die verbetering behoeven.
Verantwoording
Begrippenkader, manier van duiden en bespreken, en aanknopingspunten voor verbetering zijn ontleend aan wetenschappelijk onderzoek. Een toelichting op de ontwikkeling van het instrument, de opzet, werkwijze en aanpak staat in de Blauwdruk: Handleiding en Onderzoek. Twee daaraan ten grondslag liggende onderzoeken zijn:
- Blauwdruk Duurzame Aanpak Leesproblemen. Rapport van de pilot fase | 2019 | Van der Leij, Struiksma & Ruijssenaars
- Blauwdruk Duurzame Aanpak Leesproblemen. Rapport van de tweede versie | 2020 | Van der Leij, Struiksma & Ruijssenaars
Aan de slag met de Blauwdruk
Het is raadzaam om iemand aan te wijzen die het invullen ervan coördineert. In de handleiding wordt op enkele A4-tjes het proces beschreven dat kan worden gevolgd bij de voorbereiding en uitvoering van het gebruik van de scan, en het bespreken van de resultaten (zie praktijkvoorbeeld). De technische en praktische aspecten van het gebruik van de blauwdruk worden toegelicht in Technische gebruikershandleiding, denk aan de wijze waarop de Blauwdruk aangevraagd kan worden en hoe je de rapportage ontvangt.
De rapportage waarin de resultaten worden weergegeven bevat ook een toelichting met verwijzing naar verdiepende bronnen bij de thema's die in kaart worden gebracht. Daarnaast staat over een aantal onderwerpen meer informatie op Dyslexie Centraal:
Tijdsinvestering
Het invullen van de Blauwdruk bedraagt 10-12 minuten.
Auteurs
Aryan van der Leij, Chris Struiksma en Wied Ruijssenaars, m.m.v. Pierre den Hartog