Pakket ‘Leesproblemen en dyslexie’ voor bibliotheken

De bibliotheek als centrale plek voor informatie en activiteiten rondom leesproblemen en dyslexie.

Om zo geletterd mogelijk te worden en te blijven is veel en vaak lezen belangrijk. Blijvend leesplezier is daarbij onmisbaar. Voor kinderen met een leesprobleem vraagt het bevorderen van leesplezier extra aandacht en moet voorkomen worden dat ze in een negatieve spiraal belanden. De bibliotheek kan hierin een grote rol spelen. Niet iedereen weet wat de bibliotheek op dit gebied al te bieden heeft. Ook scholen en behandelaars zijn niet altijd op de hoogte van hoe zij kunnen samenwerken met de lokale bibliotheken. Het Stimuleringsprogramma wil bevorderen dat de bibliotheek als centrale plek gezien wordt waar informatie te vinden is over dyslexie, waar experts, ervaringsdeskundigen en andere leerlingen en ouders elkaar kunnen ontmoeten en activiteiten ondernomen worden voor leerlingen met leesproblemen en dyslexie en hun ouders. Het organiseren van de dyslexietour samen met oudervereniging Balans was daar een eerste stap in (zie agenda Balans). De materialen die in deze tour zijn gebruikt, zijn de basis geweest voor het pakket dat we nu voor de bibliotheken hebben samengesteld. Met dit pakket kunnen bibliotheken zelf bijeenkomsten of activiteiten organiseren voor ouders, leerlingen en scholen (gezamenlijk of apart per doelgroep) op het thema leesproblemen en dyslexie.

Werkwijze

Het pakket is bedoeld voor een werkgroep van medewerkers binnen en buiten de bibliotheek, die samen aan de slag gaan om activiteiten rondom dit thema op te zetten. De werkgroep kan bestaan uit leesconsulenten (eventueel met een verdiepingscursus in leesproblemen), communicatiemedewerkers van de bibliotheek, programmamanagers, bibliothecarissen, ib’ers vanuit scholen en behandelaars uit de regio. Deze werkgroep formuleert samen doelen en een programma op dit thema voor de komende tijd. Belangrijk is om daarbij zoveel mogelijk aan te sluiten bij bestaande initiatieven en activiteiten. Vragen die binnen de werkgroep aan bod kunnen komen zijn: Welke rol wil en kan de bibliotheek op het thema leesproblemen en dyslexie vervullen? Wie moeten/willen we daarbij betrekken? Welke activiteiten willen we organiseren en met welke frequentie? Hoe bereiken we de doelgroep? Tijdens dit proces kunt u het Stimuleringsprogramma benaderen om met de werkgroep mee te denken. Uiteraard kunt u hierbij ook de samenwerking opzoeken met andere bibliotheken.

Pakket met materialen

Het pakket bestaat uit een draaiboek voor een bijeenkomst, een PowerPoint voor een informatieve presentatie, filmmateriaal, folders en allerlei andere suggesties en verwijzingen waar bibliotheken zelf een selectie uit kunnen maken en eigen materialen aan kunnen toevoegen. Met deze materialen kan er een complete bijeenkomst georganiseerd worden (vergelijkbaar met de bijeenkomsten uit de dyslexietour), maar er kan voor een losse activiteiten gekozen worden, zoals een meet & greet met een schrijver met dyslexie of met een andere ervaringsdeskundige. Hieronder staan de onderdelen uit het pakket kort beschreven met een link naar het materiaal.

• Draaiboek voor een bijeenkomst rondom leesproblemen en dyslexie in de bibliotheek: 
  
  Draaiboek bijeenkomst bibliotheek | 2020
• Powerpoint – Inleiding over leesproblemen en dyslexie, verder aan te vullen door de werkgroep: 
  
  Powerpoint bijeenkomst bibliotheek | 2020
• Ervaringsverhalen: leerlingen met dyslexie 
• Brochures van Balans: leidraden voor ouders PO en VO
• Handige verwijzingen:
  • ProBiblio heeft een handzaam overzicht gemaakt van hulpmiddelen en materialen gericht op leesbevordering en leesplezier voor kinderen met leesproblemen. Dit document biedt bovendien algemene handvatten voor het kiezen van boeken en andere materialen voor deze doelgroep.
  • Een compenserend hulpmiddel kan de leerling met leesproblemen soms ondersteunen bij het lezen. Maar hoe kies je een hulpmiddel dat het beste past? En hoe gebruik je een hulpmiddel? Op de website van het Stimuleringsprogramma staat onafhankelijke informatie over compenserende hulpmiddelen die door leerlingen thuis en op school gebruikt kunnen worden. Bovendien zijn we op dit moment bezig met een wetenschappelijk gefundeerde review van effectieve componenten en hulpmiddelen bij remediering en interventie bij leesproblemen en dyslexie, op school en in de behandelpraktijk.
  • Voor meer informatie over de opleiding ‘Leesplezier voor kinderen met een leesprobleem’, zie de website van Bibliotheek op school.
  • Alles over het Makkelijk Lezen Plein en het MLP-promotiefilmpje.

Ideeën voor aanvullende activiteiten:

• Organiseer een informatiemarkt over leesproblemen en dyslexie. Vraag bijvoorbeeld behandelaars uit de regio, ict-leveranciers, medewerkers van Passend lezen, Balans, LBRT (remedial teachers), LBBO (ib-ers), enz. om een stand te bemensen. Vergeet ook niet een stand met informatie over de bibliotheek in te richten.

• Organiseer een meet & greet met een ervaringsdeskundige. Nodig bijvoorbeeld een schrijver uit die zelf dyslexie heeft. Hoe is hij of zij tot schrijver gekomen? Wat heeft hem of haar geholpen? Of vraag kinderen of jongeren met dyslexie om zelf als ervaringsdeskundige iets te vertellen. In het filmpje "Dyslexie: wat heb ik nodig" zie je hier een voorbeeld van.

• Organiseer een leuke quiz over dyslexie of maak een speurtocht langs de leukste boeken door de bibliotheek.

Overige tips:

• Nodig leerlingen en ouders uit voor de activiteiten via de contacten met de scholen, de behandelaars, via oudervereniging Balans en via de communicatiekanalen van de bibliotheek zelf
• Zoekt u naar sprekers over dyslexie voor uw bijeenkomst? We denken graag met u mee. Mail ons via info@dyslexiecentraal.nl