Dyslexiebestanden niet meer leverbaar

Laatst bijgewerkt op

Actueel | juni 2024

Onlangs heeft Dedicon aangekondigd dat zij per 1 januari 2025 stoppen met het leveren van de beveiligde dyslexiebestanden die gebruikt worden met dyslexiesoftware van Alinea, ClaroRead, IntoWords (ook L2S), Kurzweil, Read&Write, Sprint en TextAid. Leerlingen en studenten kunnen tot 1 januari 2025 nog wel bestellingen doen uit de huidige collectie dyslexiebestanden van Dedicon. Zij kunnen van deze dyslexiebestanden het hele schooljaar 2024/2025 nog gebruik blijven maken. Daarna blijft Dedicon andere leesvormen aanbieden, zoals gesproken schoolboeken, FotoPDF en Edu-tekstbestanden. Deze leesvormen kunnen ook geschikt zijn voor leerlingen met dyslexie.

De beschikbaarheid van digitaal lesmateriaal is al jarenlang een toenemend probleem. In 2017 is het Ministerie van Onderwijs gestopt met de subsidie aan Dedicon voor het maken van dyslexiebestanden van schoolboeken. Destijds vond het Ministerie dat de uitgeverijen van de schoolboeken zelf moesten zorgen voor de beschikbaarheid van dyslexiebestanden, maar veel uitgeverijen leveren deze bestanden helaas niet. Op dat moment ontstond er dan ook een probleem voor kinderen die deze bestanden voor dyslexiesoftware nodig hebben om goed mee te kunnen doen in het onderwijs. Voor kinderen met een dyslexieverklaring leverde Dedicon vanaf 2018 nog wel de dyslexiebestanden die ze al eerder hadden gemaakt (toen ze nog subsidie kregen). En ze maakten ieder jaar een aantal nieuwe dyslexiebestanden van nieuwe schoolboeken die het meest worden gebruikt. Dit betaalde Dedicon zelf. Maar daarmee was er nog geen dekkend aanbod. Bij elke vernieuwing of aanpassing die een uitgeverij in schoolboeken doorvoert, zijn er ook nieuwe dyslexiebestanden nodig.

In 2022 heeft Balans, samen met Dyslexie Centraal, hierover opnieuw aan de bel getrokken bij het Ministerie van Onderwijs. Uit de enquête die we hebben uitgezet onder scholen, ouders en leerlingen bleek toen al hoe groot de groep was die voor één of meer vakken geen digitale lesboeken kon krijgen. Tijdens het Kamerdebat over Passend Onderwijs  op 29 mei 2024 werden kritische vragen gesteld aan de Minister van Onderwijs over de beschikbaarheid van digitale schoolboeken.  Hierbij werd ook aangekondigd dat men vanuit de Kamer met een initiatiefwetsvoorstel voor toegankelijk lesmateriaal wil komen. Onderwijsminister Mariëlle Paul deed twee toezeggingen tijdens het debat: er komt direct na de zomervakantie een brief over de ontstane situatie en op korte termijn komt er een nulmeting over de beschikbaarheid van toegankelijk lesmateriaal.

Naast Dedicon is er nog een tweede organisatie die digitale lesboeken kan leveren: de Stichting Toegankelijke Informatie (STI). Zij maken met vrijwilligers digitale bestanden van een aantal boeken, maar kunnen dit lang niet voor alle lesboeken doen. STI geeft aan te overwegen wat zij per 1 januari 2025 nog kunnen doen. Samen met Balans blijven we de ontwikkelingen in de gaten houden en blijven we wijzen op de noodzaak  voor de beschikbaarheid van toegankelijk lesmateriaal voor leerlingen met dyslexie.