Dit artikel geeft leerlingen met dyslexie en hun ouders advies en informatie bij een keuze voor een vervolgopleiding na de middelbare school.
Opleidingsniveau
Leerlingen met hardnekkige lees- en/of spellingproblemen zitten niet altijd op een opleiding die aansluit bij hun cognitieve capaciteiten, of kiezen een vervolgopleiding op dat niveau. Soms is dit op advies van de school, soms een eigen keuze van de leerling. De reden om daarvoor te kiezen is vaak dat ze dan minder belemmeringen ondervinden van de dyslexie. Het gevaar is dat een leerling zich niet uitgedaagd voelt en dat kan leiden tot demotivatie. Kiezen voor een opleiding op een lager niveau is dus geen oplossing. Studenten die moeite hebben met studeren door hun dyslexie en het daardoor niet halen om in 4 jaar af te studeren, maken in sommige situaties aanspraak op extra financiële voorzieningen. ECIO zette informatie hierover in een handige factsheet. Ook op www.studeermeteenplan.nl is meer informatie te vinden over zulke extra financiering, maar ook andere handige informatie als je aan een vervolgopleiding wilt beginnen.
Impuls en Woortblind is een vereniging voor en door mensen met ADHD, ADD, dyslexie en dyscalculie. Op hun website www.impulsenwoortblind.nl is allerlei informatie is verzameld rondom studeren met dyslexie.
Opleidingen die niet toegankelijk zijn
Leerlingen met dyslexie hebben in principe tot alle studies toegang, passend bij het niveau van de middelbare school. Discriminatie bij toegang tot onderwijs is namelijk verboden. Dit is vastgelegd in de Wet gelijke behandeling op grond van chronische ziekte (WGBH/CZ). Deze wet geldt voor alle vormen van onderwijs en voor fysieke, psychische en verstandelijke beperkingen. Zoals ook op de site van het college van rechten van de mens te lezen is, betekent de wet in de praktijk dat een school moet onderzoeken of een student geschikt is om aan het onderwijs deel te nemen. Er wordt bijvoorbeeld gekeken of een student aan de toelatingseisen voldoet en in staat is om de lesstof op te nemen. Dit houdt in dat een student met een beperking niet altijd recht heeft op toelating tot de school of opleiding van zijn of haar keuze. Het is de verantwoordelijkheid van student om de opleiding tijdig te laten weten welke aanpassingen er voor hem of haar nodig zijn. De opleiding dient te kijken in hoeverre deze aanpassingen nodig en mogelijk zijn. Een opleidingsinstituut kan niet te snel concluderen dat een aanpassing niet haalbaar is, als dit geen onevenredige belasting voor hen is.
Deze wet maakt dat studenten met dyslexie in principe niet geweigerd kunnen worden tot een opleiding, mits zij geen onevenredige aanpassingen van de opleiding verlangen. Er is één uitzondering. Bij defensie kun je de opleiding tot vlieger niet volgen, als je dyslexie hebt. Daarnaast gelden er voor andere opleidingen bij defensie bepaalde opleidingseisen. Dit zijn eisen waaraan je moet voldoen aan het eind van de opleiding. Je kunt hierbij denken aan het oplossen van een storing binnen een bepaalde tijd. Studenten met dyslexie mogen hier niet langer over doen dan studenten zonder dyslexie. Tijdens de opleiding zelf kun je wel gebruik maken van extra faciliteiten, zoals extra tijd bij het maken van een toets, maar aan de opleidingseisen kunnen geen aanpassingen worden gedaan.