Terug naar Leesproblemen en dyslexie in het basisonderwijs
Inleiding en leeswijzer
Op deze pagina vind je links naar website, boeken, artikelen en andere materialen die aansluiten bij dit hoofdstuk en meer uitgebreide en verdiepende informatie geven. Ook vind je materialen met tips om zelf aan de slag te gaan.
“Met goed onderwijs (ondersteuningsniveau 1) kunnen bij een groot deel van de leerlingen lees- en spellingproblemen worden voorkomen. In dit hoofdstuk worden de kenmerken van goed (voorbereidend) lees- en spellingonderwijs toegelicht.
In paragraaf 2.2 bespreken we de doelen waaraan in het onderwijs gewerkt wordt: kerndoelen, referentieniveaus en tussendoelen. Paragraaf 2.3 belicht het methodisch werken. In paragraaf 2.4 staat tijd voor lezen en spellen centraal. Het geven van goede instructie en feedback is cruciaal: hierover is meer te lezen in paragraaf 2.5. Paragraaf 2.6 beschrijft het gedifferentieerd werken en het omgaan met verschillen in de klas. Ten slotte wordt in paragraaf 2.7 ingegaan op de noodzaak van een stimulerende leeromgeving.”
Bezoek websites
- Op de website van SLO staat informatie over de kerndoelen in het primair onderwijs. Op dit moment werken zo’n 150 leraren en schoolleiders in ontwikkelteams binnen negen leergebieden aan voorstellen voor de herziening van de landelijke kerndoelen en eindtermen voor het primair en voortgezet onderwijs. Zie voor meer informatie www.curriculum.nu
- Op de website Taal en Rekenen vind je informatie over de referentieniveaus voor taal en rekenen.
- De webpagina Het Jonge Kind (SLO) biedt een leerplankader voor educatie en onderwijs aan jonge kinderen (2 tot 7 jarigen). Daarnaast geeft de informatie op deze pagina's houvast bij de invulling en borging van het leerplan (curriculum) voor het jonge kind (2 tot 7 jarigen) op voor- en vroegschoolse instellingen.
- Op de website Tussendoelen & Leerlijnen (TULE) van SLO zijn de kerndoelen van alle leergebieden uitgewerkt. Het is een overzicht voor leraren, maar ook voor studenten, leermiddelenontwikkelaars, opleiders en begeleiders, inspecteurs en anderen die bij het basisonderwijs betrokken zijn.
- De website Leerlijnen Taal maakt de praktische vertaalslag van de referentieniveaus Taal naar de leerlijnen en tussendoelen van het Expertisecentrum Nederlands.
- De website www.makkelijklezenplein.nl is voor iedereen die kinderen met leesproblemen begeleidt, zoals ouders, leerkrachten en bibliothecarissen. Op deze website staan tips en achtergrondinformatie over lezen.
- De website www.jeugdbibliotheek.nl en www.leesfeest.nl zijn leuke en informatieve websites over kinder- en jeugdboeken.
Lees meer
- Dyslectische kinderen leren lezen | 2019 | Smits & Braams | Boom uitgevers
-
Opbrengstgericht werken aan lezen en schrijven - Groep 4 t/m 8 | Teunissen, Elsäcker & van Druenen | Expertisecentrum Nederlands.
Dit boek, vol suggesties en voorbeelden, geeft handvatten om het lees- en schrijfonderwijs gedifferentieerd en doelgericht vorm te geven volgens de principes van interactief taalonderwijs. De werkdocumenten bij dit boek zijn te downloaden via bovenstaande link, waar het boek ook te bestellen is. -
Het vragenspel van Chambers (Chambers & Meeker, 2013) is een hulpmiddel in het stimuleren van leesbevordering en om samen te denken en te praten over teksten. Het spel is via de Onderwijs Databank te downloaden.
-
Open Boek | 2011 | Walda | Kinderboekwinkel de Boekenberg.
In dit document vind je de antwoorden op de 14 meest gestelde vragen over de referentieniveaus taal en rekenen.
Steunpunt taal en rekenen PO | Noteboom, Spaans, Gelderblom & Droop
Dit document bevat een overzicht van de tussendoelen voor gevorderde geletterdheid voor de midden- en bovenbouw van de basisschool.
Uit: Tussendoelen gevorderde geletterdheid | 2003 | Aarnoutse, Verhoeven, van het Zandt & Biemond
Dit document bevat een uitwerking van doorlopende leerstoflijnen voor het domein begrippenlijst en taalverzorging op de basisschool.
Dit document bevat een uitwerking van doorlopende leerstoflijnen voor het leesonderwijs op de basisschool.
Deze kwaliteitskaart bevat tips voor het verbeteren van spellingresultaten, o.a. met betrekking tot de instructie, hulp aan zwakke lezers en schoolbeleid. Het document is ontwikkeld in het kader van de taalpilots.
Hereijgens, van den Berg & Janson | Projectbureau Kwaliteit, PO Raad
Deze kwaliteitskaart geeft concrete ideeën om aandacht te besteden aan taalontwikkeling in groep 1 en 2. Het document is ontwikkeld in het kader van de taalpilots.
Förrer & Leenders | Projectbureau Kwaliteit, PO Raad
Deze kwaliteitskaart geeft concrete ideeën voor het invullen van de tijd voor lees- en taalonderwijs en hoe die tijd verdeeld kan worden over de verschillende onderdelen van lezen en taal. Het document is ontwikkeld in het kader van de taalpilots.
Förrer & Leenders | Projectbureau Kwaliteit, PO Raad
Deze kwaliteitskaart beschrijft een oefening in het lezen van woordrijen. De kaart is onderdeel van de serie ‘Leerlingen betrekken bij leerprestaties’ van Taalpilots.
Leenders & Koekebacker | 2011 | Projectbureau Kwaliteit, PO Raad
Deze kwaliteitskaart beschrijft een oefening in het hardop lezen van teksten. De kaart is onderdeel van de serie ‘Leerlingen betrekken bij leesprestaties’ van Taalpilots.
Leenders & Koekebacker | 2011 | Projectbureau Kwaliteit, PO Raad
Deze kwaliteitskaart gaat in op verschillende vormen van feedback geven bij het lezen.
Wouters | 2011 | Projectbureau Kwaliteit, PO Raad
Deze kwaliteitskaart beschrijft belangrijke leerkrachtvaardigheden bij het leesonderwijs.
Projectbureau Kwaliteit, PO Raad
Deze kwaliteitskaart biedt indicatoren voor het monitoren en verbeteren van kwaliteit bij de uitvoering van 1-zorgroute. 1-zorgroute is een project van WSNS+ en te bestellen bij www.onderwijsmaakjesamen.nl
Clijsen, Gijzen, Spaans & de Lange | Projectbureau Kwaliteit, PO Raad
Deze kwaliteitskaart beschrijft een aantal modellen die het differentiëren tijdens de leesles ondersteunen.
Projectbureau Kwaliteit, PO Raad
Dit document gaat in op opbrengstgericht werken. Het geeft handreikingen voor het maken van groepsplannen met als doel effectief en efficiënt omgaan met verschillen tussen leerlingen.
Förrer & Leenders | 2010 | Projectbureau Kwaliteit, PO Raad
Deze kwaliteitskaart bevat tips voor het verbeteren van spellingresultaten, o.a. met betrekking tot de instructie, hulp aan zwakke lezers en het schoolbeleid. Het document is ontwikkeld in het kader van de taalpilots.
Hereijgens, van den Berg & Janson | Projectbureau Kwaliteit, PO Raad
Deze kwaliteitskaart gaat in op het belang van voorlezen aan alle groepen van het basisonderwijs en geeft hier praktische tips voor.
Projectbureau Kwaliteit, PO Raad
Deze kwaliteitskaart gaat in op leesbeleving en leesmotivatie van leerlingen. Het licht een werkvorm toe om hier inzicht in te krijgen bij leerlingen. De kaart is onderdeel van de serie ‘Leerlingen betrekken bij leesprestaties’.
Leenders & Koekebacker | 2011 | Projectbureau Kwaliteit, PO Raad
Deze kwaliteitskaart gaat in op een werkvorm waarbij leerlingen verschillende type teksten lezen en naar aanleiding van de tekst activiteiten uitvoeren. Lezen en toepassen worden direct met elkaar verbonden. De kaart is onderdeel van de serie ‘Leerlingen betrekken bij leesprestaties’.
Leenders & Koekebacker | 2011 | Projectbureau Kwaliteit, PO Raad
Deze handreiking geeft toelichting bij en tips voor leesbevordering bij basisschoolleerlingen.
Stoeldraaijer & Förrer | Projectbureau Kwaliteit, PO Raad
Deze kwaliteitskaart geeft praktische handvatten voor leesbevordering binnen het leesonderwijs.
Stoeldraaijer & Förrer | Projectbureau Kwaliteit, PO Raad
Deze kwaliteitskaart ondersteunt bij het inplannen van leesbevordering binnen het leesonderwijs.
Projectbureau Kwaliteit, PO Raad
Deze kwaliteitskaart geeft praktische handvatten voor het stimuleren van zelfstandig lezen.
Projectbureau Kwaliteit, PO Raad
- Zie voor meer informatie en leestips ook onze pagina Weten | Goed lees- en spellingonderwijs | Leren lezen en spellen