Redzaamheidslezen: onderzoek

Laatst bijgewerkt op

Actueel | november 2024

Elf wetenschappers van 5 universiteiten hebben bij de Rijksuniversiteit Groningen met klem geprotesteerd tegen het verlenen van de graad van doctor aan Luc Koning op basis van het proefschrift met de titel Redzaamheidslezen. Zij zijn van mening dat de kwaliteit van het proefschrift verre van voldoende is. Zij betogen dat het proefschrift talloze ernstige onvolkomenheden bevat en niet voldoet aan 4 van de 5 criteria die doorgaans gebruikt worden om een proefschrift te beoordelen. Ze roepen de Rijksuniversiteit Groningen op om publiekelijk afstand te nemen van belangrijke conclusies uit het proefschrift, te weten dat:

  1. Het proefschrift niet aantoont dat leerlingen die leren lezen met de redzaamheidsmethode minder fouten maken tijdens het technisch lezen dan kinderen die deze methode niet krijgen.
  2. Het proefschrift niet aantoont dat het achterwege laten van snelheidsoefeningen in bestaande methoden tot even goede vorderingen in technisch lezen leidt als wanneer deze oefeningen wel worden gedaan.
  3. Het proefschrift geen uitsluitsel geeft over het minimale benodigde niveau van de technische leesvaardigheid voor het behalen van het referentieniveau 1F bij begrijpend lezen midden groep 6. Het onderzoek geeft ook geen afdoend bewijs voor de benodigde minimale technische leesvaardigheid die daarvan is afgeleid voor leerlingen in de groepen 3 tot en met 5.
  4. Het proefschrift niet aantoont dat oefenen in snelheid van technisch lezen onnodig, ongewenst of schadelijk is.

De Rijksuniversiteit Groningen heeft nog niet gereageerd. De promotoren, die het proefschrift goedkeurden, hebben dit al wel gedaan. Op tal van bezwaren van de 11 wetenschappers wordt niet ingegaan, maar op een paar punten wel.

  1. De promotoren zeggen heranalyses toe van een deel van de gegevens.
  2. De promotoren noemen het minimaal benodigde niveau van de technische leesvaardigheid, dat in het proefschrift wordt genoemd, een ‘educated guess’.
  3. De promotoren zeggen toe dat de heer Koning in de lekenversie van het proefschrift en op zijn website de beperkingen van het onderzoek in het proefschrift beter tot uitdrukking zal brengen.
  4. De promotoren zeggen toe dat de tekst gecorrigeerd zal worden waar gesuggereerd wordt dat snelheidsoefeningen schadelijk zijn.

In hun reactie op de repliek van de promotoren merken de 11 wetenschappers op dat:

  1. De toezegging van heranalyses bevestigt dat belangrijke conclusies uit het proefschrift niet verdedigbaar zijn op basis van de gegevens die in het proefschrift worden gepresenteerd.
  2. De kwalificatie van het genoemde minimale niveau van technische leesvaardigheid als  een ‘educated guess’ betekent dat de conclusie in het proefschrift over dit niveau (178 woorden in 3 minuten) allerminst zeker is.
  3. Het onwenselijk is dat de heer Koning slechts via de eigen media, en dus op zijn eigen manier, de resultaten nuanceert.
  4. Zij van mening blijven dat de Rijksuniversiteit Groningen publiekelijk afstand moet nemen van enkele belangrijke conclusies die in het proefschrift worden getrokken of gesuggereerd.

Hieronder staan de bijbehorende documenten:

  • De protestbrief van de 11 wetenschappers gericht aan het College van Promoties van de Rijksuniversiteit Groningen
  • De repliek van de promotoren
  • De reactie van de 11 wetenschappers op de repliek van de promotoren

Het proefschrift is te vinden in de repository van de Rijksuniversiteit Groningen

Lees meer