Advies voor poortwachters en ib-ers over flexibel toetsen in het basisonderwijs

Laatst bijgewerkt op

Actueel | Juni 2025

Sommige scholen maken gebruik van de mogelijkheid voor flexibel toetsen van Cito, waarbij ze zelf het moment in het schooljaar kunnen kiezen voor afname van LVS toetsen. Cito geeft echter aan dat de vaardigheidsnormering (I-V en A-E) het meest betrouwbaar is tijdens de adviesperiode voor afnames in januari/februari en mei/juni. Dat zijn de periodes waarin de normeringsonderzoeken zijn uitgevoerd. Om die reden adviseren we scholen om voor de hoofdmetingen in het schooljaar de momenten in januari/februari (Midden) en mei/juni (Eind) aan te houden bij aanmelding van een leerling voor dyslexieonderzoek ED.

Hierbij geldt wel een nuance: een leerlingdossier waarin blijkt dat afnames op de DMT op andere momenten zijn gerapporteerd hoeft niet bij voorbaat afgewezen te worden door de poortwachter, enkel om het feit dat de school op andere momenten in het jaar heeft getoetst. Er kunnen redenen zijn voor waarom dat is gebeurd: in de Corona-periode hing dat bijvoorbeeld samen met lockdowns, en was het soms onmogelijk om op de M- en E-momenten te toetsen. In de Corona-periode hebben we vanuit Dyslexie Centraal scholen daarom gewezen op de mogelijkheid van flexibel toetsen op andere momenten in het schooljaar. Wellicht zijn er nu andere uitzonderlijke situaties aan de orde geweest waardoor er voor sommige leerlingen op andere momenten is getoetst.

Een dossier van een leerling waarvoor dit het geval is, kan door de ib-er wel aangeleverd worden voor aanmelding bij de poortwachter. De poortwachter kan in dat geval verder gaan met het beoordelen of de aangeleverde informatie en onderbouwing van het vermoeden dyslexie voldoet aan de gestelde kwaliteitscriteria, waarbij in ieder geval tussen hoofdmeting 2 en hoofdmeting 3 in aanvulling op ON1 en ON2 een voldoende mate en kwaliteit van ondersteuning op ON3 (2x 10-12 effectieve weken) is gerealiseerd. Als aan de criteria voldaan is, hoeft het enkele feit dat er op andere momenten dan de standaard M- en E-momenten is getoetst niet bij voorbaat een belemmering te vormen voor verdere beoordeling en toelating tot dyslexieonderzoek. Tenzij de poortwachter natuurlijk andere aanvullende redenen ziet om te twijfelen aan de betrouwbaarheid van de gerapporteerde gegevens in het leerlingdossier, en dit ook kan onderbouwen in de terugkoppeling naar de school en de ouders. We gaan er overigens vanuit dat een dossier met deze afwijkende meetmomenten tot de uitzonderingen behoort (of meer en meer gaat behoren).